ข้อมูลการอนุญาตใช้สารปราบศัตรูพืชในสหภาพยุโรป

๑. Glyphosate ได้รับอนุญาตให้ใช้ในสหภาพยุโรปตั้งแต่ปี ๒๕๔๕ และได้รับการต่ออายุเป็นระยะ ครั้งสุดท้ายต่ออายุถึงวันที่ ๑๕ ธันวาคม ๒๕๖๕ ซึ่งนอกจากการอนุญาตในระดับสหภาพยุโรป Glyphosate ยังได้รับอนุญาตให้ใช้ในประเทศสมาชิกทั้ง ๒๘ ประเทศ ในการต่ออายุใบอนุญาตเมื่อปี ๒๕๖๐ มีการถกเถียงกันอย่างกว้างขวางเนื่องจากผลการศึกษาขององค์การอนามัยโลกระบุว่า Glyphosate อาจเป็นสารก่อมะเร็ง แต่องค์การความปลอดภัยของอาหารแห่งสหภาพยุโรป (The European Food Safety Authority หรือ EFSA) ปฏิเสธที่จะระบุให้ Glyphosate เป็นสารก่อมะเร็ง และมีการกำหนดระดับค่าสารตกค้างสูงสุดในอาหารตั้งแต่ ๐.๐๕ มิลลิกรัม/กิโลกกรัม (ผลิตภัณฑ์จากสัตว์เกือบทั้งหมด) ถึง ๕๐ มิลลิกรัม/กิโลกรัม (ผลิตภัณฑ์จากพืชบางชนิด) ทำให้ Glyphosate ได้รับการต่ออายุด้วยคะแนนเสียงข้างมาก นอกจากนี้ ตามกฎระเบียบสหภาพยุโรป ผู้ประกอบการที่ต้องการต่ออายุสารปราบศัตรูพืชต้องยื่นคำร้อง ๓ ปีก่อนใบอนุญาตหมดอายุ ดังนั้น ตั้งแต่เดือนธันวาคมปีนี้ สหภาพยุโรปจะเริ่มกระบวนการศึกษาเพื่อประกอบการพิจารณาต่อใบอนุญาตดังกล่าว โดยกระแสสังคมเริ่มเปลี่ยนิศทางจากการต่อต้านด้วยเหตุผลด้านสุขภาพ เป็นการต่อต้านด้วยเหตุผลด้านสิ่งแวดล้อม เนื่องจาก Glyphosate ส่งผกระทบต่อระบบนิเวศน์ โดยเฉพาะแมลงและสัตว์น้ำ/สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ ทั้งนี้ หลายประเทศสมาชิก อาทิ เยอรมนี ฝรั่งเศส และออสเตรีย ทยอยออกมาประกาศว่าจะเลิกใช้สารดังกล่าวหลังใบอนุญาตปัจจุบันหมดอายุในปี ๒๕๖๕

๒. Chlorpyrifos ได้รับอนุญาตให้ใช้ในสหภาพยุโรปตั้งแต่ปี ๒๕๔๙ โดยการต่ออายุครั้งล่าสุดมีถึงวันที่ ๓๑ มกราคม ๒๕๖๓ ซึ่งปัจจุบันอยู่ระหว่างการพิจารณาต่อใบอนุญาตของผู้ประกอบการ แม้ Chlorpyrifos จะได้รับอนุญาตในระดับสหภาพยุโรป แต่ไม่ได้รับอนุญาตใน ๘ ประเทศสมาชิก ได้แก่ เยอรมนี เดนมาร์ก ฟินแลนด์ สวีเดน ไอร์แลนด์ สโลวีเนีย ลัตเวีย และลิทัวเนีย นอกจากนี้ เมื่อช่วงเดือนสิงหาคม ๒๕๖๒ คณะกรรมาธิการยุโรปได้ประกาศว่าจะเสนอให้ยกเลิกการใช้ Chlorpyrifos เนื่องจากอันตรายต่อสมองและพัฒนาการของทารกในครรภ์ โดย EFSA ได้ออกแถลงการณ์สนับสนุนเรื่องดังกล่าว ระบุว่า ไม่สามารถกำหนดระดับสารตกค้างที่ปลอดภัยสำหรับ Chlorpyrifos ได้ ดังนั้น หลายฝ่ายจึงคาดการณ์กันว่าสารดังกล่าวจะไม่ได้รับการต่ออายุหลังวันที่ ๓๑ มกราคม ๒๕๖๓

๓. Paraquat ได้รับอนุญาตให้ใช้ในสหภาพยุโรปเมื่อปี ๒๕๔๘ แต่ถูกสั่งห้ามโดยศาลยุติธรรมยุโรปในปี ๒๕๕๐ ปัจจุบันจึงไม่ได้รับอนุญาตให้ใช้ในสหภาพยุโรป

          อย่างไรก็ดี นอกจากสารปราบศัตรูพืชทั้ง ๓ ชนิด ดังกล่าวข้างต้น ยังมีสารเคมีอันตรายอีกหลายชนิดที่เป็นที่ถกเถียงอย่างกว้างขวางในสหภาพยุโรป โดยเป็นการต่อสู้ระหว่างผู้ผลิตสารเคมีและเกษตรกร กับกลุ่มผู้บริโภค ซึ่งสารแต่ละอย่างก็มีฝ่ายสนับสนุนและฝ่ายต่อต้านต่างกัน นอกจากนี้ ปัจจุบันฝ่ายต่อต้านเริ่มหันมาใช้เหตุผลด้านสิ่งแวดล้อมมากขึ้นเนื่องจากเป็นประเด็นที่ส่งผลกระทบในวงกว้าง มิใช่เพียงความปลอดภัยของอาหารที่ผู้บริโภคอาจเลือกบริโภคได้

**************************************